Yörüklerde Geleneksel Tedavi Yöntemleri: Doğadan Gelen Şifa

Yörük kültürü, doğayla iç içe yaşamın getirdiği bilgeliği ve doğal tedavi yöntemlerini içeren zengin bir mirasa sahiptir. Sağlık kuruluşlarından uzak yaşam süren Yörükler, karşılaştıkları hastalıklara karşı doğanın sunduğu kaynaklarla ve kendilerine özgü yöntemlerle çözümler geliştirmiştir. İşte Yörüklerin geleneksel tedavi yöntemlerinden bazıları:

1. Verem (Iskıtça) Tedavisi

Yörükler verem hastalığını “ıskıtça” olarak adlandırır ve bu hastalığın tedavisinde yakma yöntemini uygularlar. Tedavi, yalnızca bu konuda uzmanlaşmış ehil kişiler tarafından yapılır.

• Tedavi Süreci:

1.     Hastanın saçları dibinden kesilir ve kafatasında yakılacak nokta belirlenir.

2.     Belirlenen noktaya süzülmüş bal sürülür.

3.     Ateşte ısıtılan bir çivinin yuvarlak kısmı, işaretli bölgeye bastırılır. Çıt sesi duyulana kadar işlem devam eder.

4.     Yanığın üzerine “yanık otu” adı verilen özel bir ot sarılır ve bal ile pansuman yapılır.

5.     Her gün yara kontrol edilerek işlem tekrarlanır.

6.     5-10 gün içinde hasta iyileşir.

Bu yöntemle tedavi edilen hastalardan biri olan Ayşe Koyak’ın 85 yaşında sağlıklı bir yaşam sürdüğü belirtilmiştir.

2. Şarbon (Dalak Hastalığı) Tedavisi;

Şarbon, hayvanlardan bulaşan ve Yörüklerin sıkça karşılaştığı bir hastalıktır. Yörükler bu hastalığı “dalak hastalığı” olarak adlandırır ve yine yakma yöntemiyle tedavi ederler.

• Tedavi Süreci:

1.     Hastalığın deri üzerindeki belirtileri (genellikle daire şeklinde) belirlenir.

2.     Belirtili bölgeye süzme bal sürülür.

3.     Isıtılmış çivi, çıt sesi gelene kadar bastırılır.

4.     İşlem sonrası yanık üzerine kaymak sürülerek pansuman yapılır.

5.     Hasta, birkaç gün içinde iştahını geri kazanır ve iyileşir.

3. Kulak Ağrısı Tedavisi

Kulak ağrısı için Yörükler, emziren bir kadının sütünü kullanır.

• Tedavi Süreci:

1.     Emziren kadının memesinden birkaç damla süt, hastanın kulağına damlatılır.

2.     Bu işlem 3 gün boyunca tekrarlanır.

3.     Süre sonunda kulak ağrısı geçer.

4. Çene Yarası (Firengi) Tedavisi

Yörükler, çocuklarda sıkça görülen çene yarasına “firengi” derler. Tedavide, Orta Asya’dan getirilen kav, çelik ve çakmak taşı gibi aletler kullanılır.

5. Egzama (Temre) Tedavisi

Egzama, bulaşıcı ve kaşıntılı bir cilt hastalığıdır. Bu hastalığın tedavisinde “ocak” adı verilen belirli aileler uzmanlaşmıştır.

• Tedavi Süreci:

1.     Ehil kişi, yaranın etrafına iğne ile hafifçe kan çıkacak şekilde daire çizer.

2.     Bir baş kuru soğan ortadan kesilir, tuzlanır ve yara üzerinde dolaştırılır.

3.     İşlem, bir hafta ara ile üç kez tekrarlanır.

4.     Tedavi sonunda yara iyileşir.

6. Böbrek Ağrısı Tedavisi

Böbrek ağrıları için Yörükler, doğadan topladıkları bitkilerle hazırladıkları özel karışımları kullanır.

• Tedavi Süreci:

1.     Mantuvar çiçeği ve altın otu kaynatılır.

2.     Hazırlanan karışım, bir hafta boyunca aç karnına içilir.

3.     Tedavi sonunda ağrılar geçer.

7. Mide Ağrısı Tedavisi

Mide ağrıları için Yörükler, çeşitli otlardan oluşan karışımları hem içerek hem de harici olarak kullanır.

• Tedavi Süreci:

1.     Ayvadene otu, kargın otu, bodur mahmut otu ve ardıç gileni kaynatılarak bir hamur hazırlanır.

2.     Bu hamur, hastanın midesine sarılır.

3.     Yavşan otu ve oğlan otunun kaynatılmasıyla elde edilen su, aç karna içilir.

 

8. Göbek Düşmesi Tedavisi

Ağır yük taşıyan kişilerde görülen bir rahatsızlık olan göbek düşmesi, karın bölgesindeki rahatsızlıklarıyla kendini belli eder. Hasta, karnında bir güpültü ve çarpıntı hisseder. Tedavisi ise şu şekilde uygulanır:

• Hasta, sırtüstü yatırılır ve ehil bir kişi tarafından karın bölgesi elle ovularak göbek yerine getirilir.
• Daha sonra, göbeğin kaydığı yere bir kalıp sabun konur ve sıkı bir bezle sarılır.
• Bu sargı, 3 gün boyunca yerinden çıkarılmaz ve tedavi bu şekilde tamamlanmış olur.

9. Kurt Çıkarma Tedavisi

Yaz aylarında görülen bu rahatsızlık, "kurt atan sinekler" nedeniyle oluşur. Bu sinekler, kişinin dudağına yumurtalarını bırakır ve yumurtalar boğazda kurtçuklara dönüşür. Boğazda yanma, şiddetli öksürük ve rahatsızlığa neden olan bu durumun tedavisi şu şekildedir:

• Bir teneke parçası ateşte iyice ısıtılır ve üzerine "kurt otu" tohumu dökülür.
• Tohumlardan çıkan dumanı soluması için hasta tenekenin üzerine eğilir.
• Hasta battaniye ile örtülür ve dumanı solumaya devam ederken bir kişi ensesinden öne doğru vurur.
• Bu duman, kurtçukları rahatsız eder ve hastanın ağzından yere dökülmelerini sağlar. Bu yöntemle hasta rahatlar.

10. Bademcik Tedavisi

Yörüklerde "dilcik" olarak bilinen bademcik hastalığı, nefes alışı ve konuşmayı zorlaştırır. Hırıltılı seslerle kendini belli eden bu rahatsızlığın tedavisinde şu yöntem uygulanır:

• Bir erkek köpeğin testisleri çıkarılıp ikiye bölünür.
• Yarısı fasulye büyüklüğünde parçalara ayrılır ve hastaya hafif çiğneyip yutması istenir.
• Diğer yarısı ezilerek yakı haline getirilir ve hastanın çene altına sıkıca sarılır.
• Bu tedavi ile hasta kısa sürede rahatlar.

11. Deri Çatlağı Tedavisi

Yörüklerin sert koşullarda çarık giymesi veya tarımla uğraşan köylüler için deri çatlakları yaygındır. Bu rahatsızlığın tedavisinde "akma" olarak bilinen çam ve sedir ağaçlarının çıkardığı reçine kullanılır:

• Reçine, çatlağın üzerine sürülür.
• Ateşte ısıtılan bir demir çubuk, reçine sürülen yere bastırılır.
• Bu işlem, birer gün arayla 3 kez tekrarlanır ve deri çatlağı şifa bulur.

Doğanın Şifası ve Yörüklerin Bakış Açısı

Yörüklerin yaşama felsefesi, doğayla iç içe bir şifa anlayışına dayanır. Doğanın sunduğu bitkiler onlar için doktor gibidir.

Mani: Yörüklerde fazla hastalık yoktur,
Yaylaların şifalı bitkisi çoktur.
Doğanın bitkileri onlara doktor,
Tedaviyi kendileri yapar yörükler.

Yörüklerin geleneksel tedavi yöntemleri, modern tıbbın gelişmediği dönemlerde bile insana özünü hatırlatan bir bilgi birikimini gözler önüne seriyor. Bu yöntemler, hem doğayla uyumlu yaşamanın hem de geleneksel bilginin önemini bir kez daha hatırlatıyor.

Sonuç: Doğanın Şifası ve Geleneksel Bilgelik

Yörüklerin tedavi yöntemleri, doğaya olan bağlılıklarını ve pratik zekalarını yansıtan eşsiz bir mirastır. Bu yöntemler, sadece hastalıklara çözüm sunmakla kalmaz, aynı zamanda nesilden nesile aktarılan bir kültürel zenginliktir. Modern tıbbın ilerlemesiyle birlikte bu yöntemler daha az kullanılsa da, Yörüklerin doğadan aldığı ilham ve bilgeliği her zaman saygıyla hatırlanacaktır.

Eğer Yörük kültürünü yakından tanımak isterseniz, onların bu doğal tedavi yöntemlerini öğrenmek, geçmişten gelen bilgeliğin kapısını aralayacaktır.

.........................................

BESLER ŞİFA- "Doğallığın tam adresi"

Bitkisel kozmetik, aromaterapi ve kişisel bakım ürünleri, şifalı krem ve aromatik yağlar için bizi takip edebilirsiniz. Tüm ürünlerimiz doğal, bitkisel, helal ve Sağlık Bakanlığı (ÜTS) onaylıdır.

İnstagram Vitrin www.instagram.com/beslersifa

Hepsiburada Mağazası https://www.hepsiburada.com/magaza/besler-sifa

Trendyol Mağazası: https://www.trendyol.com/magaza/besler-sifa-m-872629?sst=0

aZall.com Mağazası: https://www.azall.com/besler-sifa/

Ürün, hizmet ve projelerimizle Ankara Sincan'daki atölyemize bekleriz.