Ay Takvimine Göre İşler Nelerdir?

Bildiğimiz kadarıyla Peygamberler vasıtasıyla ilk Mısır ve Sümerler ilk ay takvimini kullanmıştır. Peygamber Efendimizin teklifi ile Hicret sıfır noktası alınıp Hicri takvim kullanmaya başlamış. Bu arada Ay Takvimini İbrani (Yahudi) halklar ve Nepal ülkesinin resmi olarak şuan kullandığını biliyoruz. Sonra Bilim insanı Steiner teoriyi günümüze taşımış.

Anadolu köylerinde yaşlı insanların, 'Ay'ın yenisinde yapılan işten hayır gelmez', 'Dolunay'ı bekle, bereketini gör', 'Ay'ın yenisinde olur börtü böcek, eskisinde olur börek çörek', 'Kesme odunu Ay büyürken, kırk koyunu küçülürken' gibi sözlerin doğruluğu ilk kez bilimsel olarak Antalya Orman Araştırma Enstitüsü tarafından da ispatlanmıştır.

Türk ve Hint mitolojilerinde genellikle Güneş dişi, Ay ise erkek olarak tasavvur edilmiş, efsaneler de bu bağlamda oluşturulmuştur. Güneşin gökteki yeri konusunda her iki kültürde de aksi inanışlar hariç, bir mitolojik kartaldan bahsedilmektedir. Eski Türklerin ve Hintlilerin Güneşin kutsallığına ithafen, doğuşunda, en tepedeyken ve batarken selamlamaları ya da dinsel birtakım törenler düzenleyerek ululaştırmaları her iki kültür tarafından da benimsendiğini göstermektedir. Güneş ya da Ay soyundan geldiğine inanılan kral şecerelerine yer verilmiştir. Türkler'de ise Yakut Türkleri ve Şamanik bazı inanışlar hariç, Güneş ya da Ay’ı hiçbir zaman bir tanrı olarak tasavvur etmemiştir.

Halk Takvimi

Halk takviminde yer alan cemre olayı da ekonomisi hayvana ve tarıma bağlı toplumlarda karşımıza çıkmaktadır. Özellikle Arap, Fars ve Türklerde karşımıza çıkan cemrenin Moğol, Çin ve Greklerde de olduğu belirtilmektedir. Havanın ısınmasına bağlı olarak meydana getirilen bu inancı çeşitli toplumlar kendi kültürlerinden ve değerlerinden bir şeyler katarak zenginleştirmişlerdir. Bu ise bize insanların hâlâ doğayla olan bağını koparmadığını göstermektedir. 

Ülkemizde halk takvimlerinde iklim koşulları ve mevsimlerin takvime yansiyisi ile ilgili sayısız örnek vardır. Örneğin: zemheri, hamsin, erbain, eyyamı-i bahur, cemreler, mart dokuzu, leylek kist, oğlak kışı, kocakarı soğukları, hıdrellez, ekim zamanı, hasat zamanı, bağ bozumu gibi. Öte yandan bu sayılı günler arasında don olaylan önemli bir yer tutmaktadır.

Ay döngüleri, özellikler ve faaliyetleri hakkında bilgilendirme yapacağız. Ay takviminin önemini daha önce paylaşmıştık.

1. Ayın Yenisi (Yeni Ay)

Ayın büyüme evresidir. Yeni ay ile başlayıp dolunay ile biter (14 gün). Yeni ay sonrasında hilal, ilk dördün, şişkin ay süreçleridir. Bu dönemde su dışarıya (git) akma eğilimi gösterir.

– Koyun kırkılmaz; yünü kolay kopar, bozulur, güvelenir.

– Ağaç kesilmez, odunu kolay bükülür, çatlar, çürür.

– Yeni ay ve ilk dördün arası dönem, tohum ekimi önerilenler (enerjinin yapraklara doğru hareket süreci): Yapraklı bitkiler (ıspanak, marul, maydanoz, vb) ve buğday, tahıl.

– İlk dördün ve Dolunay arası dönem, tohum ekimi önerilenler: Domates, kabak, patlıcan, vb.

– İlk dördün ve Dolunay arası çiçek ekimi için doğru zamandır.

– Kompost yığını sulanır.

– Bitki özü yağları elde etme zamanı.

– Meyve ve sebzeler dolunaya yakın zamanda daha sulu ve lezzetli olurlar, Dolunaya yakın zamanda hasat edilmelidirler.

– Aşılama için Satürn-Ay ilişkisi de olumlu şekilde göz önüne alınır.

– Ahududu, böğürtlen, altın çilek gibi bitkilerin ekimi için ilk dördün ve Dolunay arası süre tercih edilir.

2. Ayın Eskisi (Dolunay)

Ayın küçülme evresidir. Dolunayla başlayıp yeniay ile biter (14 gün). Dolunay ve son dördün evreleri vardır. Bu dönemde su içeriye (gel) akma eğilimi gösterir. 

Genel olarak ekilen veya dikilen ürün daha verimli olur. Hasat ve biçilen otlar daha şifalıdır. Şifalı otlar daha uzun süre etkilerini korurlar.

– Uzun süre saklanacak bitki ve meyveler için uygun hasat zamanıdır (elma, patates, lahana, zeytin, vb). Turşu bu zamanda kurulmalıdır.

– Dolunay ve son dördün arası sürede fidan ve ağaç dikimi için uygun zamandır.

– Son dördünde ağaç kesilebilir, budama yapılır.

– Tohum ekimi önerilenler (enerjinin köklere doğru hareket süreci): Kök bitkiler (havuç, pancar, patates, soğan, turp, vb).

– Gelecek senelere saklanacak çiçek ve bitki tohumları hasat edilir.

– Kurutma için uygun zaman (meyve, sebze, çiçek, vb)

ay takvimi için çok fazla bilgi ve güncel duyurular burda; https://www.kozmikbakim.net/takvimler

Kaynak: https://apelasyon.com/yazi/50/rudolf-steiner-antroposofi-ve-biyolojik-dynamik-tarim

Halk Takvimi; https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/26841