BAŞKENT ANKARA'DA ARICILIK

Ankara, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alması nedeniyle yarı kurak iklim koşullarına sahiptir; bu da arıcılık açısından hem avantaj hem de zorluklar sunar. Dünya genelinde arıcılık daha çok flora çeşitliliği ve iklim istikrarı ile gelişirken, Ankara'da arıcılık faaliyetleri genellikle kırsal ilçelerde yürütülmekte, bitki örtüsünün uygun olduğu bölgelerde (özellikle Beypazarı, Kızılcahamam, Nallıhan gibi ilçelerde) gelişmektedir. Bu bölgelerdeki endemik bitkiler ve geç çiçeklenen yayla florası, kaliteli ve şifalı bal üretimi için önemli bir kaynak sağlar. Türkiye arıcılıkta dünya sıralamasında üst sıralarda yer alırken, Ankara da bu üretimin içinde yer alarak yerel bazda önemli katkılar sunmaktadır. Özellikle organik ve aromatik ballar açısından potansiyele sahip olan Ankara, modern arıcılık teknikleriyle bu avantajını artırma yolundadır.

Ankara, İç Anadolu Bölgesi'nde arıcılık açısından önemli bir yere sahiptir. 2024 yılı verilerine göre Ankara'da yaklaşık 200 bin civarında arılı kovan bulunmaktadır ve bu sayı Türkiye genelinde ilk 15 il arasında yer almasını sağlamaktadır. Başkentte özellikle Haymana, Beypazarı, Güdül, Nallıhan ve Kızılcahamam ilçelerinde yoğun olarak arıcılık faaliyetleri yürütülmektedir. Bu bölgeler, florası zengin doğal alanlarıyla kaliteli yayla balı, çam balı ve kestane balı üretimiyle dikkat çeker. Ankara, aynı zamanda arıcılık eğitimleri ve destek programlarıyla da örnek bir il olup, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ile üniversitelerin iş birliğiyle arıcılara yönelik proje ve teşvikler sürdürülmektedir. Arıcılık, kırsal kalkınmaya katkı sağlayan önemli bir ekonomik faaliyet olarak Ankara'da gelişimini sürdürmektedir.

Ankara’nın en meşhur balı Beypazarı ve Kızılcahamam ilçelerinde üretilen yayla balıdır. Bu bölgeler, rakımı yüksek, bitki örtüsü zengin ve doğal florası korunmuş alanlara sahip olduğundan arıcılık için son derece elverişlidir. Özellikle Beypazarı yaylalarında bulunan geven, kekik, yabani nane ve keven gibi nektar zengini bitkiler, balın hem aromasını hem de şifasını artırır. Ayrıca, bu bölgelerdeki arıcılar geleneksel yöntemlerle üretim yaptığı için bal doğallığını korur. Ankara’nın bu iki ilçesi, kaliteli ve katkısız yayla balı arayanlar için hem güvenilir hem de lezzetli bir kaynaktır.

Arıcılık takvimi, yıl boyunca arı kolonilerinin sağlıklı gelişimini sağlamak ve verimli bal üretimi için izlenen düzenli bir çalışma planıdır. Kış aylarında arılar kovan içinde dinlenir ve koloninin hayatta kalması için bakım yapılır. İlkbaharda hava ısınmaya başladığında kovan temizliği, ana arı kontrolü ve besleme yapılır; bu dönem oğul verme riski ve yeni kovan oluşturma zamanı olarak önemlidir. Yaz aylarında ise bal verimi en yüksek seviyeye ulaşır, sağım işlemleri yapılır ve arıların su ihtiyacı artırılır. Sonbaharda kışa hazırlık başlar, hastalık kontrolleri yapılır ve yeterli bal stoğu bırakılarak koloni güçlendirilir. Bu döngü, arıcılıkta verimliliğin ve sürdürülebilirliğin temelini oluşturur.

Ankara’da arıcılığı geliştirmek ve sürdürülebilir hâle getirmek için yapılması gereken 13 madde:

1. Flora Haritası Çıkarılmalı: Ankara'nın nektar ve polen kaynaklarını belirleyen detaylı bir bitki örtüsü haritası hazırlanmalı.  

2. Endemik Bitkiler Korunmalı: Arıcılık için önemli olan kekik, geven, alıç gibi bitkilerin bulunduğu alanlar korunmalı ve çoğaltılmalı.  

3. Yayla Arıcılığı Desteklenmeli: Özellikle Beypazarı, Nallıhan, Güdül ve Kızılcahamam gibi yüksek floralı alanlarda yayla arıcılığı teşvik edilmeli.  

4. Pestisit ve kimyasal kullanımının azaltıldığı bölgelerde Organik Bal Üretimi Yaygınlaştırılmalı

5. Hastalıklarla mücadele, koloni yönetimi, arıcılık teknikleri ve takvimi ana arı üretimi gibi konularda sürekli eğitim programları düzenlenmeli.  

6. Ekipman, kovan ve yer desteği gibi Genç Arıcılara Teşvik Verilmeli

7. Kooperatifler Güçlendirilmeli:

8. Coğrafi işaret, fuarlarda ve bilimsel araştırmalarda Markalaşma ve Tanıtım Yapılmalı

9. Bal Analiz ve Test Laboratuvarları Kurulmalı 

10. Apiterapi uygulaması yanında Polen ve Propolis Üretimi Artırılmalı

11. Kırsal Kalkınma Destek Programları (hibe ve çeşitli finanslar) Arıcılığa Açılmalı

12. Ankara’nın yeşil alanlarında küçük ölçekli Şehir Arıcılığına İmkân Sağlanmalı

13. Kuraklık ve flora değişimleri nedeniyle İklim Değişikliğine Uyum Projeleri Geliştirilmeli

Ankara Kent Konseyi Kırsal Kalkınma Çalışma Grubu, Ekim ayı olağan toplantısını “Arıcılığın Ekolojik ve Ekonomik Önemi” başlıklı panelle gerçekleştirerek arıların ekosistemin sürekliliği, gıda güvenliği ve biyoçeşitlilik açısından hayati rolünü vurguladı. Panelde, Türkiye’nin yaklaşık 9 milyon koloniyle dünya arıcılığında ilk üç ülke arasında yer aldığı, ancak iklim değişikliği, pestisit kullanımı, mera kayıpları ve kırsaldan göç gibi etkenlerle sektörün zorluk yaşadığı belirtildi. Arıcılığın sürdürülebilirliği için yerel yönetimler, kooperatifler, üniversiteler ve üreticiler arasında iş birliğinin güçlendirilmesinin önemi öne çıkarıldı. 

15. Türkiye Arıcılık Fuarı Ankara Anfa Altınpark Fuar ve Kongre Merkezi 24 – 26 Ekim 2025 tarihlerinde 09:00 – 18:00 saatleri arasında Türkiye’nin çeşitli illerindeki arıcılar bir araya gelecek. Böylesine tecrübe paylaşımlarının artmasını temenni ederiz.